ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐ ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆԸ - ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐ - ԻՐԱՎԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ - ԳԻՏԱԿԱՆ ԲԱԺԻՆ

Մարդու իրավունքները շատ հաճախ մարդկանց կողմից սխալ մեկնաբանություն է ստանում, խեղաթյուրվում և աղավաղվում:
Մարդու իրավունքները մի ամբողջ գիտություն է, այն մարդուն տրված ամենամեծ պարգևներից մեկն է:
Հարգելի ընթերցող, ստորև Ձեզ ենք ներկայացնում տեղեկություններ Մարդու իրավունքների վերաբերյալ, որը հուսով ենք, կոգնի պատկերացում կազմելու այդ գիտության մասին:
Եվ այսպես, ինչ է Մարդու իրավունքները:
Մարդու իրավունքները դրանք այն իրավունքներն են, որոնք մարդ արարածն ուներ հազարավոր տարիներ առաջ և նույն կերպ ունի նաև մեր օրերում: Այդ իրավունքները մարդն ստանում է իր աշխարհ գալու օրից և դրանք կրում է մինչև մահ: Այդ իրավունքները տրված են միայն մարդ արարածին: Այն տրվում է ի վերուստ Աստծո կողմից և մեկընդմիշտ լինում է մարդուց անբաժանելի:
Այն հնարավոր չէ վաճառել, տալ վարձով, կամ նվիրել: Մարդ արարածն ի զորու չէ ինքնակամ կամ ստիպողաբար բաժանվել այդ իրավունքներից:
Լավ, ի վերջո ինչ իրավունքների մասին է խոսքը???
Մարդու իրավունքները դարեր շարունակ եղել է ուշադրության կենտրոնում, ունեցել ամենատարբեր սահմանումներ ու ի վերջո ստացել մի տեսք, որը մեր օրերում կոչվում է Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագիր:
Սա իրենից ներկայացնում է մի փաստաթուղթ, որը կազմվել է տարբեր երկրների առաջնորդների համաձայնությամբ և որի տակ ստորագրել են աշխարհի շատ ու շատ երկրներ` ստանձնելով պարտավորություն կատարելու այդ փաստաթղթի պահանջներն ու հարգելու այնտեղ նշված բոլոր դրույթները:
Գոյություն ունեն այդպիսի բազմաթիվ փաստաթղթեր, սակայն ներկա պահին մենք կխոսենք դրանցից երկուսի մասին` մեկը դա Մարդու Իրավունքների Եվրոպական կոնվենցիան է, որը ընդունվել է 1950թ-ին և ուժի մեջ մտել 1953-ին, մյուսը Միացյալ Ազգերի Կազմակերպության Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագիրը, որը ընդունվել է 1948թվ-ին:
Ստորև Ձեզ ենք ներկայացնում ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրի ամփոփ տարբերակը (վերցված է Հայկական Սահմանադրական Իրավապաշտպան կենտրոն կազմակերպության կողմից թարգմանված և տպագրված` Մարդու իրավունքների կրթության երիտասարդական ձեռնարկ ԿՈՂՄՆԱՑՈՒՅՑ գրքից)`

Հավասարության իրավունք.
Ազատություն խտրականությունից.
Կյանքի, ազատության և անձի անձեռնմխելիության իրավունք.
Ազատություն ստրկությունից.
Ազատություն խոշտանգումներից և ստորացուցիչ վերաբերմունքից.
Իրավասուբեյկտության իրավունք.
Օրենքի առջև հավասարության իրավունք.
Իրավազոր դատարանի միջոցով խախտված իրավունքների վերականգնման իրավունք.
Ազատություն կամայական կալանքից և արտաքսումից.
Գործի հրապարակային արդարացի քննության իրավունք.
Անմեղ համարվելու իրավունք, քանի դեռ մեղքն ապացուցված չէ.
Ազատություն անձի, ընտանիքի բնակարանի և նամակագրության նկատմամբ միջամտությունից.
Երկրում և երկրից դուրս ազատ տեղաշարժվելու իրավունք.
Հետապնդումից այլ երկրներում ապաստանի իրավունք.
Քաղաքացիության իրավունք և այն փոխելու ազատություն.
Ամուսնության և ընտանիքի իրավունք.
Սեփականության իրավունք.
Հավատքի և կրոնի ազատություն.
Սեփական կարծիքի և տեղեկատվության ազատություն.
Խաղաղ հավաքներ անցկացնելու և միություններ կազմելու իրավունք.
Կառավարմանը և ազատ ընտրություններին մասնակցության իրավունք.
Սոցիալական ապահովության իրավունք.
Գոհացուցիչ աշխատանքի և արհեդտակցական միություններին անդամակցելու իրավունք.
Հանգստի ու ժամանցի իրավունք.
Բավարար կենսամակարդակի իրավունք.
Կրթության իրավունք.
Հասարակության մշակութային կյանքին մասնակցության իրավունք.
Այնպիսի սոցիալական կարգի իրավունք, որը երաշխավորում է սույն փաստաթղթով հռչակված իրավունքները.
Ազատ ու լիարժեք զարգացման համար անհրաժեշտ պարտականություններ համայնքում.
Ազատություն սույնով հռչակված իրավունքների նկատմամբ որևէ պետության կամ անձի միջամտությունից: